18 november 2016

De drie opties voor de ondernemer met pensioen in eigen beheer

De ondernemer met pensioen in eigen beheer staat voor de keuze. Welke opties heeft de ondernemer?

Op Prinsjesdag is het wetsvoorstel bekend geworden voor de afbouw van het pensioen in eigen beheer. Of formeel: de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen. De Tweede Kamer heeft in november ingestemd met het wetsvoorstel, nu wacht in december de behandeling in de Eerste Kamer.

Welke opties heeft de directeur-grootaandeelhouder (DGA) met pensioen in eigen beheer? In het kort: afkopen, omzetten of behouden.

De eerste optie is het afkopen van de pensioenvoorziening. Deze afkoop is toegestaan in 2017, 2018 en 2019. Over de afkoopwaarde is loonbelasting verschuldigd en de netto afkoopwaarde van het pensioen kan vanuit de BV naar de privérekening worden uitgekeerd. Of wellicht aantrekkelijker: de in het verleden opgebouwde rekening-courant schuld aan de BV kan worden afgelost.
Voor deze afkoop-optie heeft de BV dus geld nodig, in ieder geval voldoende om de loonbelasting te voldoen. De staatssecretaris, de heer Wiebes, probeert afkoop aantrekkelijk te maken door een korting te geven op de loonbelasting. Deze korting is in 2017 34,5% en neemt af in 2018 en 2019. 

De tweede optie is het omzetten van de pensioenvoorziening in een Oudedagsverplichting (ODV). Bij deze optie heeft de BV geen contant geld nodig. Vanuit de Oudedagsverplichting kan op ieder moment een lijfrente worden gekocht, bij de bank of bij de eigen BV. Vanaf de AOW-gerechtigde leeftijd ontvangt de DGA gedurende 20 jaar de uitkeringen.

De derde optie is het in stand houden van de pensioenvoorziening, maar zonder de opbouw van nieuwe aanspraken. Bij deze optie verandert er weinig ten opzichte van de huidige situatie, behalve dat er geen nieuwe pensioenopbouw mogelijk is. De huidige nadelen van pensioen in eigen beheer blijven dus bestaan!
Eén van de nadelen van pensioen in eigen beheer kan zijn dat bij een echtscheiding niet de balanswaarde van het pensioen met de partner moet worden verrekend, maar in beginsel de hogere commerciële waarde. Deze commerciële waarde kan echter drie of vier maal hoger zijn dan de balanswaarde. Dit betekent een enorme verplichting, waar de BV meestal niet aan kan voldoen.
Een tweede nadeel kan zijn dat de BV met een pensioen in eigen beheer meestal geen dividend kan uitkeren aan de ondernemer, juist vanwege de hogere commerciële waarde van het pensioen.

De DGA staat dus voor de keuze, en het is geen eenvoudige. Naast een doorrekening van de belastingheffing nu en later spelen ook andere afwegingen een rol. In het advies zal de persoonlijke financiële situatie van de individuele ondernemer meegewogen moeten worden. Maatwerk dus!